Rối loạn tiêu hoá là gì?
Khi bị rối loạn tiêu hoá, thực phẩm được chọn trong bữa ăn sẽ bị giới hạn. Tuy nhiên sự thật có phải như vậy? Hãy cùng đi tìm lời giải đáp cho câu hỏi rối loạn tiêu hoá nên ăn gì trong bài viết này.
Rối loạn tiêu hoá là một thuật ngữ sử dụng để mô tả các vấn đề liên quan đến quá trình tiêu hoá và hấp thụ thức ăn trong cơ thể. Điều này có thể gây ra sự khó chịu và không thoải mái cho người bị ảnh hưởng. Rối loạn tiêu hoá có thể bao gồm nhiều triệu chứng khác nhau, như buồn nôn, nôn mửa, đầy bụng, đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón.
Một số loại rối loạn tiêu hoá phổ biến bao gồm hội chứng ruột kích thích (IBS), viêm ruột kỳ lạ (IBD) như bệnh viêm đại tràng và bệnh Crohn, viêm loét dạ dày tá tràng, dị ứng thực phẩm và chứng tiêu hóa khó. Tuy nhiên, có nhiều nguyên nhân khác nhau có thể góp phần vào sự phát triển của các rối loạn này, bao gồm tình trạng tâm lý, di truyền, môi trường, lối sống và thói quen ăn uống không lành mạnh.
Rối loạn tiêu hoá có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày của người bị mắc bệnh. Nó có thể gây ra sự khó chịu, ảnh hưởng đến sự tập trung và hiệu suất làm việc, và làm giảm khả năng thưởng thức và hấp thụ thức ăn. Do đó, việc xác định nguyên nhân và điều trị hiệu quả cho rối loạn tiêu hoá là rất quan trọng để cải thiện chất lượng cuộc sống và sức khỏe tổng thể của người bệnh.
Ai là người dễ bị rối loạn tiêu hoá?
Với câu hỏi “ai là người dễ bị rối loạn tiêu hoá,” không có một đặc điểm cụ thể hoặc nhóm người nào dễ bị rối loạn tiêu hoá hơn người khác. Rối loạn tiêu hoá có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, không phân biệt tuổi, giới tính, hoặc thành phần dân tộc. Tuy nhiên, có một số yếu tố có thể tăng nguy cơ phát triển rối loạn tiêu hoá, bao gồm:
- Di truyền: Có một yếu tố di truyền trong một số rối loạn tiêu hoá như viêm ruột, bệnh Crohn và hội chứng ruột kích thích. Nếu có thành viên trong gia đình bạn mắc các rối loạn này, bạn có thể có nguy cơ cao hơn.
- Lối sống: Một lối sống không lành mạnh có thể đóng vai trò trong phát triển rối loạn tiêu hoá. Việc ăn kiêng không cân đối, thiếu chất xơ, thiếu chất dinh dưỡng và stress liên tục có thể góp phần vào việc xuất hiện các triệu chứng rối loạn tiêu hoá.
- Stress và tình trạng tâm lý: Stress, lo lắng và các tình trạng tâm lý khác có thể ảnh hưởng đến chức năng tiêu hoá và làm gia tăng nguy cơ mắc rối loạn tiêu hoá.
Những cấp độ của rối loạn tiêu hoá
Rối loạn tiêu hoá có thể được phân loại thành các cấp độ khác nhau dựa trên các tiêu chí như mức độ nghiêm trọng của triệu chứng, tần suất và thời gian kéo dài của chúng. Dưới đây là một phân loại phổ biến của rối loạn tiêu hoá theo cấp độ:
- Cấp độ nhẹ: Ở cấp độ này, các triệu chứng rối loạn tiêu hoá ít nghiêm trọng và không gây ra sự khó chịu lớn cho người bệnh. Các triệu chứng có thể xuất hiện ngẫu nhiên và không ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Ví dụ, tiêu chảy hoặc táo bón nhẹ và không thường xuyên.
- Cấp độ vừa: Ở cấp độ này, triệu chứng rối loạn tiêu hoá trở nên rõ ràng hơn và gây ra sự khó chịu và ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của người bệnh. Tiêu chảy hoặc táo bón có thể xảy ra thường xuyên hơn và kéo dài trong thời gian dài. Có thể có một số triệu chứng khác như đau bụng, ợ nóng, buồn nôn hoặc khó tiêu.
- Cấp độ nặng: Ở cấp độ này, rối loạn tiêu hoá trở nên nghiêm trọng và gây ra nhiều khó khăn trong cuộc sống hàng ngày. Triệu chứng như tiêu chảy hoặc táo bón trở nên khắc nghiệt, kéo dài và có thể gây ra mất nước hoặc suy dinh dưỡng. Đau bụng, khó tiêu và các triệu chứng khác có thể xuất hiện mạnh mẽ và tác động nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.
Cấp độ của rối loạn tiêu hoá có thể thay đổi theo thời gian và tùy thuộc vào từng người. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng nếu bạn đã có những dấu hiệu được kể trên, bạn nên tham khảo các phương thức điều trị của chuyên gia để kiểm soát rối loạn tiêu dù đang ở cấp độ nào.
Mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột – Nguyên nhân cốt lõi của rối loạn tiêu hoá
Mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột chính là một trong những nguyên nhân cốt lõi dẫn đến rối loạn tiêu hoá. Hệ vi sinh đường ruột, còn được gọi là hệ vi sinh ruột hoặc microbiota ruột, là cộng đồng vi khuẩn và vi sinh vật sống trong ruột của chúng ta. Một sự cân bằng lành mạnh giữa các loại vi khuẩn “tốt” và “xấu” trong hệ vi sinh đường ruột giữ vai quan trọng để duy trì sức khỏe tiêu hóa.
Khi có sự mất cân bằng trong hệ vi sinh đường ruột, có thể xảy ra các vấn đề liên quan đến rối loạn tiêu hoá như:
- Tiêu chảy: Mất cân bằng vi khuẩn trong ruột có thể dẫn đến tăng số lượng vi khuẩn gây viêm hoặc sản xuất các chất gây kích ứng, gây ra tiêu chảy.
- Táo bón: Mất cân bằng vi khuẩn có thể ảnh hưởng đến chức năng đường ruột và làm giảm động lực ruột, dẫn đến táo bón.
- Hội chứng ruột kích thích (IBS): Một trong những nguyên nhân chính của IBS được cho là liên quan đến mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Sự thay đổi trong sự phát triển và hành vi của vi khuẩn trong ruột có thể gây ra triệu chứng IBS như đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón.
- Viêm ruột: Mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột có thể dẫn đến tình trạng viêm ruột, bao gồm viêm đại tràng và viêm ruột non.
Để điều trị rối loạn tiêu hoá liên quan đến mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột, có thể áp dụng các phương pháp như điều chỉnh chế độ ăn uống, bổ sung vi khuẩn “tốt” bằng probiotic.
Người bị rối loạn tiêu hoá nên ăn gì?
Người bị rối loạn tiêu hoá có thể áp dụng một số thay đổi trong chế độ ăn uống để cải thiện tình trạng và cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Tuy nhiên, mỗi người có thể có những phản ứng khác nhau với các loại thực phẩm, vì vậy nên thử nghiệm và tìm ra những thực phẩm phù hợp nhất cho bản thân. Dưới đây là một số gợi ý chung:
- Chất xơ: Tăng cường lượng chất xơ trong chế độ ăn uống có thể giúp cải thiện tiêu hoá và khôi phục cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Các nguồn chất xơ tốt bao gồm rau quả tươi, hạt, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu.
- Thực phẩm giàu probiotic: Probiotic là các vi khuẩn “tốt” có lợi cho hệ vi sinh đường ruột. Các nguồn probiotic tự nhiên bao gồm các loại thực phẩm lên men như kim chi, nước mía lên men, đậu đen lên men,…
- Thực phẩm giàu chất chống viêm: Rối loạn tiêu hoá có thể liên quan đến viêm nhiễm trong đường ruột. Việc bao gồm các thực phẩm giàu chất chống viêm trong chế độ ăn uống có thể hỗ trợ điều trị. Các nguồn chất chống viêm bao gồm cá hồi, hạt chia, hạt lanh, đậu nành và các loại rau lá xanh.
- Thực phẩm giảm kích ứng: Một số thực phẩm có thể gây kích ứng hoặc tăng triệu chứng rối loạn tiêu hoá. Mỗi người có thể có những thực phẩm cá nhân gây kích ứng khác nhau, nhưng một số thực phẩm chung gồm đồ ngọt, đồ chiên, các sản phẩm chứa gluten, cafein, cồn và các chất kích thích khác.
- Uống đủ nước: Việc uống đủ nước giúp duy trì độ ẩm trong ruột và giảm tình trạng táo bón.
Ngoài ra, quan trọng để theo dõi cơ thể và ghi nhận những thay đổi trong triệu chứng sau khi ăn một loại thực phẩm cụ thể. Điều này giúp bạn xác định được những thực phẩm tốt nhất và tránh những thực phẩm gây kích ứng.
Việc thay đổi lượng thực phẩm đưa vào cơ thể và bổ sung probiotic nên được thực hiện dưới sự kiểm soát của chuyên gia. Nếu bạn đang loay hoay giữa câu hỏi rối loạn tiêu hoá nên ăn gì? nên bổ sung loại probiotic nào để tốt cho sức khoẻ thì đừng ngần ngại liên hệ với Chương trình thực phẩm thay đổi sự sống để được tư vấn hoàn toàn miễn phí.
