Vừa qua, Zhanna Samsonova, nữ 39 tuổi, tử vong vì tuân thủ phương pháp thuần chay, ăn thô dẫn đến thiếu chất, suy nhược cơ thể sau một thời gian chỉ ăn rau củ quả chưa qua chế biến. Ăn thuần chay thô không phải không tốt. Nhưng nhận thức sai lệch vì chế độ ăn chay này sẽ dẫn đến nhiều hậu quả đáng tiếc.
Thế nào là ăn thuần chay thô
Ăn thuần chay thô (Raw Vegan) là một dạng của chế độ ăn thuần chay. Giống như thuần chay, nó tiêu thụ các loại thực phẩm thực vật và loại bỏ hoàn toàn sản phẩm có nguồn gốc động vật bao gồm thịt, cá, gia cầm, trứng, sữa và các sản phẩm từ sữa, kể cả mật ong.
Tuy nhiên, khác ở chỗ ăn thuần chay thô là hình thức ăn sống. những ngươi tuân thủ chế độ này thường ăn các loại thực phẩm tươi sống hoặc đã được chế biến với nhiệt độ rất thấp, thường không vượt quá 48 độ C (118 độ F).
Một số người theo chế độ ăn thuần chay thô tin rằng việc nấu chín thực phẩm có thể làm mất mát một số dưỡng chất và enzym có lợi cho sức khỏe. Họ tin rằng ăn sống giúp cơ thể tiếp nhận được tối đa các dưỡng chất có trong thực phẩm.
Người ăn thuần chay thô ăn những gì?
Rau củ quả và trái cây
Rau củ và quả: Gồm các loại rau củ như cà rốt, cà chua, dưa chuột, cải xoăn, cải bắp, củ cải, bí đỏ, củ hành, tỏi, hành tây, và các loại quả như cà phê hạt, dứa, chuối, táo, lê, cam, quýt, dâu tây, việt quất, kiwi, v.v.
Các loại hạt thô chưa được rang và quả hạch
Bao gồm hạt hạnh nhân, hạt macadamia, hạt dẻ cười, hạt chia, hạt lanh, hạt chân mèo, hạt cỏ lúa mạch, hạt hướng dương, hạt óc chó, v.v. Những hạt này thường được ngâm nước trước khi ăn để tăng cường hấp thu dinh dưỡng.
Ngũ cốc nảy mầm
Các loại ngũ cốc đã nảy mầm, chẳng hạn như farro (ngũ cốc nguyên hạt không chứa gluten) và quinoa (hạt diêm mạch) chưa tách vỏ sẽ được ngâm thay vì nấu chín thông thường.
Thực phẩm lên men
Bao gồm dưa cải bắp, kim chi, tương miso và kefir dừa
Đậu phụ sống
Một số ít người ăn đậu phụ, mặc dù nó được làm bằng đậu nành nấu chín, tuy nhiên những người tuân thủ nghiêm ngặt chế độ ăn sống sẽ loại bỏ đậu phụ.
Các thực phẩm chay khác
Các loại thảo mộc, men dinh dưỡng, rong biển, hoa quả sấy khô, và các loại nguyên liệu chay khác.
Ngoài thực phẩm chay ra, các loại gia vị chưa nấu chín như giấm, Bragg’s Liquid Aminos và nama shoyu (nước tương thô, chưa tiệt trùng) cũng thuộc danh sách những gì có thể ăn của người ăn chay thuần thô.
Về dầu ăn, cộng đồng người ăn thuần chay thô có các quan điểm khác nhau. Một số người quyết định loại bỏ hoàn toàn các loại dầu khỏi chế độ ăn của họ, trong khi những người khác lựa chọn sử dụng các dạng dầu không chế biến cao như dầu ô liu ép lạnh, dầu dừa thô, dầu hạt lanh thô và dầu gai dầu thô.
Bơ, quả hạch và hạt cũng được ưa chuộng như một nguồn cung cấp chất béo trong chế độ ăn thuần chay thô. Tuy nhiên, chất làm ngọt thường bị loại trừ để giữ cho chế độ ăn này gần với nguyên liệu tự nhiên và giảm lượng đường được tiêu thụ.
Chế độ ăn thuần chay thô có lợi cho sức khỏe không?
Câu trở lời là Có. Ăn thuần chay thô mang lại nhiều lợi ích đáng chú ý, và điều đáng nói đầu tiên là việc duy trì nguyên bản lượng chất dinh dưỡng có trong thực phẩm tự nhiên.
Việc ăn thô giúp bảo tồn hơn các dưỡng chất quan trọng và đóng góp cho sức khỏe, hỗ trợ khả năng kháng viêm và chống lại một số bệnh tật, đặc biệt trong nhiều lợi ích khác.
Giảm nguy cơ mắc bệnh cao huyết áp, cải thiện tim mạch
Trước tiên, chế độ này có khả năng cải thiện sức khỏe tim mạch bởi sự tập trung vào trái cây và rau quả, hai nguồn thực phẩm giàu chất xơ và chất chống oxy hóa có thể giúp giảm huyết áp và nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ. Các loại hạt, hạt giống, ngũ cốc nguyên hạt nảy mầm và các loại đậu trong chế độ này cũng được chứng minh giảm mức cholesterol và nguy cơ mắc bệnh tim.
Nghiên cứu quan sát cho thấy những người tuân thủ chế độ ăn thuần chay thô giảm tới 75% nguy cơ mắc bệnh cao huyết áp và giảm 42% nguy cơ tử vong do bệnh tim. Các nghiên cứu thực nghiệm ngẫu nhiên cũng cho thấy chế độ ăn thuần chay hiệu quả trong việc giảm cholesterol LDL “xấu”.
Giảm nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường
Chế độ ăn thuần chay thô cũng giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Nhờ sự tập trung vào trái cây và rau quả, chế độ này hỗ trợ giảm nguy cơ tiểu đường loại 2. Hàm lượng chất xơ cao cũng hỗ trợ giảm lượng đường trong máu và tăng độ nhạy cảm với insulin.
Hỗ trợ giảm cân hiệu quả
Về mặt giảm cân, chế độ ăn thuần chay thô là lựa chọn hiệu quả giúp giảm cân và duy trì cân nặng. Nghiên cứu đã chứng minh sự nhất quán giữa chế độ ăn thuần chay thô và việc giảm lượng chất béo cơ thể. Những người tuân thủ chế độ ăn thuần chay thô giảm được khoảng 10-12 kg trong hơn 3,5 năm.
Mang đến nhiều chất xơ có lợi cho hệ tiêu hóa
Cuối cùng, chế độ ăn thuần chay thô có lợi cho hệ tiêu hóa. Chất xơ cao trong thực phẩm thực vật giúp cải thiện tiêu hóa. Chất xơ không hòa tan tăng cường di chuyển thức ăn qua đường ruột và giúp giảm táo bón.
Chất xơ hòa tan hỗ trợ vi khuẩn lành mạnh trong ruột, giúp giảm viêm và cải thiện triệu chứng của các bệnh liên quan đến ruột. Mặc dù cần nhiều nghiên cứu hơn để tìm hiểu rõ hơn về các tác động cụ thể của chế độ ăn thuần chay thô, nhưng sự tập trung vào các loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng và chất xơ trong chế độ này hứa hẹn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Tuy nhiên, chế độ ăn thuần chay thô cũng có những rủi ro và hạn chế. Một số thực phẩm sống có thể chứa vi khuẩn và vi sinh vật gây hại, có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe. Ngoài ra, một số loại thực phẩm cần phải chế biến nhiệt độ cao để loại bỏ hoặc giảm thiểu các chất độc hại.
Hạn chế và rủi ro của ăn thuần chay thô
Mặc dù ăn thuần chay thô có thể mang lại một số lợi ích cho sức khỏe, nhưng nó cũng đi kèm với một số hạn chế và rủi ro. Dưới đây là một số điểm cần lưu ý:
Thiếu hụt và mất cân bằng dinh dưỡng
Chế độ ăn thuần chay thô có thể dễ dẫn đến thiếu hụt một số chất dinh dưỡng quan trọng, như vitamin B12, canxi, sắt, protein, và các axit béo thiết yếu. Thiếu hụt các dưỡng chất này có thể gây ra các vấn đề sức khỏe, như thiếu máu, loãng xương, suy giảm miễn dịch và suy dinh dưỡng.
Nguy cơ viêm ruột cao
Thực phẩm sống trong chế độ ăn thuần chay thô có thể chứa vi khuẩn hoặc vi rút gây viêm ruột nếu không được chế biến đúng cách. Điều này có thể gây ra các vấn đề tiêu hóa, như tiêu chảy, buồn nôn, hoặc đau bụng.
Các chất độc hại trong thực phẩm sống
Một số loại thực phẩm sống có thể chứa các chất độc hại, chẳng hạn như chất chưa tráng qua hoặc chất gây dị ứng. Ăn các loại thực phẩm này có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe.
Khó tiếp cận
Có thể khó khăn trong việc tìm kiếm các nguồn thực phẩm sống đủ đa dạng và cung cấp đầy đủ dinh dưỡng. Đặc biệt, việc tìm kiếm các thực phẩm sống không phải lúc nào cũng dễ dàng, đặc biệt đối với những người sống ở vùng đô thị hoặc không có điều kiện để trồng tự sản xuất.
Rối loạn ăn uống
Chế độ ăn thuần chay thô có thể dẫn đến rối loạn ăn uống, đặc biệt là khi người thực hiện đặt quá nhiều áp lực lên việc tiêu thụ thực phẩm sống mà không đảm bảo đủ dinh dưỡng.
Chưa có nhiều nghiên cứu lâu dài
Chế độ ăn thuần chay thô vẫn còn đang trong quá trình nghiên cứu và chưa có nhiều nghiên cứu lâu dài về tác động của nó lên sức khỏe. Do đó, chúng ta chưa thể biết rõ ràng về các tác động dài hạn của chế độ này.
Như vậy, ăn thuần chay thô có thể mang lại lợi ích sức khỏe, nhưng cần được thực hiện cân nhắc và kiểm soát cung cấp dinh dưỡng đủ.
Nếu bạn quan tâm đến việc chuyển sang chế độ này, hãy tham khảo chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ để đảm bảo rằng bạn đang có chế độ ăn uống hợp lý và đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng cho cơ thể. Bạn có thể liên hệ chuyên gia tư vấn của Thực phẩm thay đổi sự sống để nhận được những kiến thức đúng đắn và chi tiết hơn về chế độ ăn thuần chay thô và xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh Miễn phí phù hợp với cá nhân.
