Mối tương quan giữa đau dạ dày và chế độ ăn uống
Đau dạ dày là gì? Tại sao chúng ta bị đau dạ dày?
Đau dạ dày là một tình trạng khá phổ biến và gây khó chịu cho nhiều người. Đau dạ dày có thể xuất hiện dưới nhiều hình thức và có nhiều nguyên nhân khác nhau. Đây là một vấn đề liên quan đến hệ tiêu hóa và thường xuyên gặp ở mọi độ tuổi.
Các triệu chứng của đau dạ dày thường bao gồm đau hoặc khó chịu ở vùng bụng trên, cảm giác đầy bụng, buồn nôn, ói mửa, khó tiêu, ợ nóng, hay chảy máu trong phân. Những triệu chứng này có thể xuất hiện sau khi ăn hoặc trong tình huống căng thẳng.
Nguyên nhân của đau dạ dày rất đa dạng, bao gồm viêm loét dạ dày, vi khuẩn Helicobacter pylori, tăng acid dạ dày, dị ứng thức ăn, lối sống không lành mạnh, stress, sử dụng quá nhiều thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) và cả di truyền.
Tầm quan trọng của chế độ ăn uống đối với dạ dày
Thức ăn có sự liên quan mật thiết đến dạ dày vì thức ăn có thể gây kích ứng và tác động tiêu cực đến niêm mạc dạ dày. Dạ dày là cơ quan tiêu hóa chịu trách nhiệm tiếp nhận thức ăn và tiến hành quá trình tiêu hóa. Khi thức ăn bị không tiêu hóa hoặc khi thức ăn gây kích ứng đến niêm mạc dạ dày, có thể xảy ra các vấn đề dạ dày, bao gồm:
- Tăng tiết acid dạ dày: Một số thực phẩm có thể kích thích tuyến tiết acid dạ dày, gây tăng acid trong dạ dày. Điều này có thể gây ra cảm giác đau và khó chịu.
- Tạo ra chất kích thích: Thức uống có cà phê, nước ngọt, đồ ngọt, rượu và thức ăn chứa gia vị cay có thể tạo ra chất kích thích dạ dày, gây ra cảm giác đau hoặc châm chích.
- Gây kích ứng niêm mạc dạ dày: Một số người có niêm mạc dạ dày nhạy cảm, và thức ăn như thực phẩm có chất béo cao, thức ăn chiên, thức ăn nhiều gia vị cay có thể gây kích ứng và tổn thương niêm mạc dạ dày.
- Gây tắc nghẽn và tạo áp lực: Thức ăn giàu chất xơ ít tiêu hóa, chất bột hoặc thực phẩm khó tiêu hóa có thể gây tắc nghẽn hoặc tạo áp lực lên dạ dày, gây cảm giác đau và khó chịu.
Do đó, chế độ ăn uống phù hợp là rất quan trọng để tránh các thức ăn có khả năng gây kích ứng và tác động tiêu cực đến dạ dày, giúp giảm triệu chứng đau dạ dày và tạo môi trường dạ dày khỏe mạnh.
Giải mã đau dạ dày ăn gì để cải thiện sức khỏe
Thực phẩm giàu chất xơ
Vai trò của chất xơ đối với người bị đau dạ dày
Chất xơ đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe dạ dày. Cần đảm bảo cung cấp đủ chất xơ trong chế độ ăn uống hàng ngày để hỗ trợ chức năng tiêu hóa và giảm triệu chứng đau dạ dày. Bởi trong chất xơ có chứa những công dụng tuyệt vời như:
- Cải thiện chức năng tiêu hóa: Chất xơ có khả năng hấp thụ nước và tạo thành chất nhầy trong dạ dày, giúp cải thiện chức năng tiêu hóa. Khi chất xơ tiếp xúc với nước, nó sưng lên và tạo thành một lớp gel mềm, giúp làm mềm phân và tăng khả năng di chuyển của nó trong ruột. Điều này hỗ trợ quá trình tiêu hóa và ngăn chặn tình trạng táo bón.
- Tạo cảm giác no lâu hơn: Chất xơ có khả năng tạo cảm giác no lâu hơn sau khi ăn, do có tăng khả năng tiếp nhận nước và làm dạ dày giãn ra. Điều này có thể giúp ngăn chặn việc ăn quá nhiều và duy trì cân nặng ổn định.
- Giảm nguy cơ bệnh lý dạ dày: Chất xơ có khả năng giảm nguy cơ mắc các bệnh lý dạ dày như viêm loét dạ dày, đau dạ dày và ung thư dạ dày. Chất xơ giúp duy trì môi trường dạ dày lành mạnh, ổn định pH và ngăn chặn tác động tiêu cực từ các chất kích thích và vi khuẩn gây bệnh.
- Hỗ trợ vi sinh vật đường ruột: Chất xơ cung cấp chất dinh dưỡng cho vi sinh vật có lợi trong ruột, góp phần cân bằng hệ vi sinh vật ruột. Vi sinh vật có lợi giúp duy trì sự cân bằng vi sinh vật trong ruột, tăng cường chức năng tiêu hóa, hấp thụ chất dinh dưỡng và tạo môi trường kháng khuẩn trong dạ dày.
Những thực phẩm giàu chất xơ tốt cho người bị đau dạ dày
Đa số những thực phẩm có chứa chất xơ đều mang lại lợi ích cho người đau dạ dày. Tuy nhiên, dưới đây là những thực phẩm được khuyến khích hơn cả:
- Rau xanh luộc: Rau xanh tươi như rau lang, rau cải, rau xà lách, rau muống, rau chân vịt, cải xoong, cải bó xôi đều chứa nhiều chất xơ và là một phần quan trọng của chế độ ăn uống lành mạnh.
- Quả tươi: Trái cây tươi như chuối, thanh long, cam, quýt, dứa, dưa hấu,… đều là nguồn cung cấp chất xơ và vitamin dồi dào, đa dạng.
- Hạt và ngũ cốc nguyên hạt: Hạt chia, hạt lanh, hạt điều, hạt hướng dương, hạt óc chó, hạt lựu, gạo lứt, yến mạch và lúa mạch là những nguồn giàu chất xơ và cung cấp năng lượng bền vững cho cơ thể. Tuy nhiên, chỉ nên ăn nguyên hạt, hạn chế bổ sung dưới dạng dầu.
- Đậu: Đậu phộng, đậu đen, đậu xanh, đậu nành,… đều chứa nhiều chất xơ và protein có lợi cho sức khỏe dạ dày.
- Lúa mạch nguyên hạt: Gạo lứt, yến mạch, lúa mạch và lúa mì nguyên hạt cung cấp chất xơ và các chất dinh dưỡng thiết yếu khác.
Ngoài ra, người bị đau dạ dày nên uống đủ nước để kích thích quá trình tiêu hóa và tăng cường khả năng hấp thụ chất xơ. Khi bổ sung các thực phẩm giàu chất xơ vào chế độ ăn uống, hãy điều chỉnh dần để phù hợp với cơ thể để, tránh tác động tiêu cực đến dạ dày.
Thực phẩm chứa protein ít gây hại cho dạ dày
Vai trò của protein
Protein là một phần quan trọng của chế độ ăn uống và mang lại một số lợi ích đối với người bị đau dạ dày. Đây là một số lợi ích của protein trong chế độ ăn cho người bị đau dạ dày, đặc biệt là protein thực vật:
- Sửa chữa và tái tạo tế bào: Protein cung cấp các axit amin cần thiết để sửa chữa và tái tạo tế bào mô trong cơ thể. Điều này có thể giúp làm lành tổn thương và mô liên quan đến dạ dày.
- Hỗ trợ quá trình tiêu hóa: Protein tham gia vào việc tạo ra enzyme và hormone cần thiết cho quá trình tiêu hóa. Điều này giúp cải thiện chức năng tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng, đồng thời giảm các triệu chứng khó tiêu và nhanh chóng của người bị đau dạ dày.
- Tăng cường sức đề kháng: Protein là thành phần cơ bản của hệ miễn dịch và đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và duy trì sức đề kháng của cơ thể. Một hệ miễn dịch mạnh mẽ giúp ngăn ngừa nhiễm trùng và hỗ trợ quá trình phục hồi.
- Cung cấp năng lượng: Protein cung cấp năng lượng cho cơ thể. Đối với người bị đau dạ dày, khi họ gặp khó khăn trong việc tiêu hóa các loại thức ăn khác, protein có thể trở thành một nguồn năng lượng quan trọng.
Tuy nhiên, người bệnh cần lưu ý lượng protein cần dung nạp. Trên thực tế, mỗi người chỉ nên đưa vào cơ thể khoảng 20% lượng protein trong mỗi bữa ăn.
Người bị đau dạ dày nên ăn protein gì?
Dưới đây là những thực phẩm chứa protein tương đối lành tính mà người bị đau dạ dày nên bổ sung. Tuy nhiên, chỉ nên bổ sung với một lượng vừa phải.
- Thịt gà: Thịt gà tươi ngon là một nguồn protein giàu chất lượng. Chọn những phần không mỡ và hấp hoặc nướng để giữ giá trị dinh dưỡng tốt nhất.
- Cá: Cá chứa nhiều protein và axit béo omega-3 có lợi cho sức khỏe tim mạch. Nên ăn những loại cá nhỏ và chế biến không dầu mỡ.
- Đậu: Đậu là nguồn protein thực vật phong phú. Bạn có thể ăn đậu như đậu nành, đậu xanh, đậu đen, đậu phụ, hay sử dụng sản phẩm từ đậu như tempeh và tương đậu nành.
- Rau, quả: Nhiều loại rau quả như bông cải xanh, bắp cải, rau cải, và rau mùi chứa một lượng nhất định của protein. Thêm rau quả vào các món salad, luộc hoặc hấp để tăng cường lượng protein trong bữa ăn.
Những thực phẩm mà người bị đau dạ dày nên tránh
Bên cạnh những thực phẩm cần bổ sung, người bị đau dạ dày nên hạn chế các thực phẩm có thể làm acid dạ dày tiết ra nhiều như:thịt đỏ, thức ăn nhanh, sữa, phô mai,rượu, bia, nước có ga,… Cần cung cấp nhiều chất chống oxy hóa, probiotics có lợi cho sức khỏe đường ruột như: men mía, trái cây,….
Ngoài ra, để giảm đau dạ dày người bệnh nên chia nhỏ bữa , ăn chậm, nhai kỹ để thức ăn dễ chuyển hoá, giảm bớt một phần khó khăn cho hệ tiêu hoá.
Xây dựng bữa ăn để chữa bệnh cho người đau dạ dày
Để đi tìm lời giải đáp cho câu hỏi “đau dạ dày ăn gì?”, người bệnh nên liên hệ trực tiếp đến đội ngũ chuyên gia của chương trình Thực phẩm thay đổi sự sống để được tư vấn, hỗ trợ xây dựng bữa ăn theo đúng thể trạng của bản thân. Mọi hoạt động tư vấn được diễn ra HOÀN TOÀN MIỄN PHÍ.
