Thông tin về cây ngải cứu
Ngải cứu, hay còn được biết đến với các tên gọi như Cây thuốc cứu, Ngải diệp, Quả sú (Hmông), Nhả ngải (Tày), Ngỏi (Dao), cỏ Linh ly (Thái),… là một thành viên của họ Cúc với danh pháp khoa học là Asteraceae.
Trong lĩnh vực y học, Ngải cứu được công nhận với nhiều tác dụng quan trọng như điều hòa chu kỳ kinh nguyệt, giảm đau, kiểm soát chảy máu, hỗ trợ sự lưu thông của khí huyết, giảm triệu chứng hàn thấp, ôn kinh, hỗ trợ thai nghén, và có tính chất sát trùng.
Đặc điểm nhân dạng cây ngải cứu
Ngải cứu là một loại cây thảo, sống lâu năm, có chiều cao từ 0,4-1m. Thân cành mọc đều, có rãnh và phủ lông nhỏ.
Lá của cây mọc xen kẽ, có lông chim, hình dạng men theo cuống và chạy xuống gốc như những chiếc bẹ, với các thùy hình mác hẹp, đầu lá nhọn, mặt trên màu lục đậm và mặt dưới phủ đầy lông trắng.
Hoa mọc tại đỉnh thân và đầu cành, hình thành chùm kép, chứa nhiều đầu hoa nhỏ màu vàng nhạt. Bao hoa bao gồm những lá bắc tương tự như những chiếc vảy có lông; đầu hoa mọc xuống phía dưới, hình trứng cụt, chứa cả hoa cái và hoa lưỡng tính trên cùng một chùm hoa hoặc trên những chùm khác nhau; hoa cái thường chiếm đa dạng hơn; hoa không có lông mảnh, tràng hoa cái có ống mảnh, cụt hoặc có hai răng ở đầu, trong khi tràng hoa lưỡng tính có hình dạng phễu, có 5 thùy uốn cong ra phía ngoài; nhị 5.
Quả của cây hình bế, hình dáng thon nhỏ, không có lông. Toàn bộ cây phát ra mùi thơm đặc trưng. Mùa hoa quả thường rơi vào khoảng tháng 10-12.
Thành phần hóa học
Ngải cứu chứa tinh dầu với hàm lượng khoảng 0,2-0,34%. Tinh dầu này chủ yếu bao gồm các hợp chất monoterpen và sesquiterpen.
Công dụng chữa bệnh của cây ngãi cứu
Công dụng tuyệt vời cho phụ nữ
Ngải cứu từ xưa đến nay được biết đến như một “thần dược” dành cho phụ nữ.
Điều hòa kinh nguyệt:
Nhờ tính ấm, ngải cứu không chỉ trở thành thành phần quan trọng trong các bài thuốc hiệu quả giảm đau bụng kinh và đau lưng, mà còn hỗ trợ điều chỉnh chu kỳ kinh nguyệt cho những người phụ nữ trải qua kỳ nguyệt san không đều.
Chăm sóc da:
Ngải cứu cũng là một loại “mỹ phẩm tự nhiên” chăm sóc da cực hiệu quả. Khả năng phân giải mỡ của ngải cứu cũng là một điểm lợi ích quan trọng, loại bỏ mọi tàn dư bẩn tế bào và mỡ thừa trên bề mặt da, đặc biệt là hiệu quả đối với những người có da dầu.
Đồng thời, tác dụng giữ ẩm của ngải cứu không chỉ giúp duy trì độ ẩm cho da mà còn tạo ra một lớp bảo vệ tốt, hữu ích đối với những người có da khô. Vì vậy, ngải cứu trở thành lựa chọn hoàn hảo cho mọi loại da.
Tác dụng ổn định thai:
Trong y học dân gian, ngải cứu được xem là một bài thuốc hỗ trợ đặc biệt trong việc điều trị tình trạng lo lắng về sự sảy thai ở phụ nữ mang thai, đồng thời mang lại hiệu quả an thai đáng kể.
Đây cũng là một phương pháp được ứng dụng cho phụ nữ gặp vấn đề về tử cung lạnh và khó có thai. Chú ý rằng hiệu quả của bài thuốc này chỉ thực sự đạt được khi được sử dụng đúng liều lượng và kết hợp một cách chính xác với các loại thảo dược khác để tối ưu hóa tác dụng chữa trị.
Điều trị các vấn đề xương khớp
Nhờ tính chất ấm, ngải cứu trở thành một thành phần phổ biến trong các phương pháp chữa trị xương khớp.
Thực vật này có khả năng thúc đẩy sự lưu thông của máu, cải thiện khả năng tuần hoàn máu, đặc biệt là hỗ trợ cho hệ xương khớp, giảm đau và có tác dụng chống viêm, đặc biệt hiệu quả đối với những người phải đối mặt với các tình trạng như gai cột sống, thấp khớp,…
Có thể uống nước ngải cứu tươi pha chung với mật ong để uống, hoặc sử dụng dạng nước hoặc bôi đắp từ ngải cứu đã được xay nhuyễn.
Cầm máu và chữa trị vết thương
Thành phần chính của ngải cứu mang lại nhiều hiệu quả như kiểm soát chảy máu, chống viêm, khả năng kháng khuẩn và giảm đau. Ngải cứu như một công cụ sơ cứu hiệu quả và cấp thiết trong những tình huống khẩn cấp, đặc biệt là khi đối mặt với các tình trạng như chấn thương, đứt chân tay, hoặc bị rắn cắn.
Trị cảm cúm, ho và đau họng
Ngải cứu thường được sử dụng phối hợp với các loại thảo dược khác như lá bưởi, khuynh diệp, v.v., để đối phó với các triệu chứng như cảm mạo, ho khan, đau họng, và các vấn đề tương tự. Sử dụng dưới dạng nước sôi để uống hoặc dưới dạng hơi nước để xông đều mang lại hiệu quả tích cực trong những trường hợp này.
Giúp máu lưu thông lên não
Đối với những người thường xuyên trải qua tình trạng chóng mặt và nhìn mờ do vấn đề về lưu thông máu, việc tích hợp ngải cứu vào chế độ dinh dưỡng được đánh giá cao. Việc sử dụng lá ngải cứu như một thành phần thường xuyên trong bữa ăn hàng ngày, có thể nấu canh canh hoặc rán trứng, sẽ đồng thời cải thiện khả năng tuần hoàn máu não và giảm các triệu chứng chóng mặt.
Các bài thuốc chữa bệnh từ ngải cứu
Điều hòa chu kỳ kinh nguyệt
Trước ngày kinh dự kiến, lượng ngải cứu khoảng 6-12g (tối đa 20g) có thể được sắc với nước hoặc hãm như trà, chia thành 3 lần uống trong ngày. Hoặc có thể sử dụng dưới dạng bột (5-10g) hoặc dạng cao đặc (1-4g).
Trị cảm cúm do ho lạnh
Chế biến một phương thuốc từ 300g ngải cứu, 100g lá khuynh diệp, 100g lá bưởi (hoặc quýt, chanh), nấu trong 2 lít nước. Đun sôi 20 phút, bắc xuống và xông hơi trong 15 phút. Lặp lại quá trình này trong 2-3 ngày để giảm triệu chứng cảm cúm.
Hỗ trợ an thai
Cho phụ nữ mang thai, khi xuất hiện đau bụng hoặc ra máu, có thể sử dụng 16g lá ngải cứu, 16g lá tía tô, sắc cùng với 600ml nước, chia thành 3-4 lần uống mỗi ngày. Bài thuốc này được biết đến với tác dụng hỗ trợ an thai.
Dinh dưỡng cho người kiệt sức và bà mẹ đang cho con bú
Sử dụng 5 cành lá ngải cứu tươi (hoặc khô), băm nhỏ, pha với một cốc nước sôi và uống hằng ngày để hỗ trợ phục hồi sức khỏe.
Trị mụn trứng cá và cải thiện làn da
Áp dụng lá ngải cứu giã nát lên mặt và để khoảng 20 phút trước khi rửa mặt. Thực hiện thủ thuật này liên tục sẽ đem lại làn da mịn màng và trắng hồng.
Điều trị các vấn đề của trẻ nhỏ
Đối với trẻ nhỏ thường xuyên bị rôm sảy, hãy sử dụng nước cốt ngải cứu hòa vào nước tắm của trẻ. Thực hiện liên tục trong vài ngày để giảm ngứa và kích thích sự lành lặn của làn da.
Điều trị suy nhược cơ thể
Hầm 250g ngải cứu, 2 quả lê, 20g cây kỷ tử, 10g đương quy, 1 con gà ác trong 0,5 lít nước cho đến khi còn 250ml. Chia thành 5 phần và ăn cả ngày. Tiếp tục điều trị trong 2-3 ngày để cải thiện tình trạng suy nhược.
Điều trị đau lưng bằng rau ngải cứu
Kết hợp 250g ngải cứu tươi, 150ml dấm gạo, và một số miếng vải mỏng mềm. Sử dụng hỗn hợp này để xoa bóp theo chiều dọc theo xương sống, giúp giảm đau và kích thích sự lành lặn. Thực hiện vào buổi tối trước khi đi ngủ trong vòng 15 ngày và tiếp tục liên tục từ 3-5 tháng.
