Tình hình bệnh đau mắt đỏ tại Việt Nam
Trong vòng một tháng trở lại đây, có một sự gia tăng đáng kể trong số các trường hợp mắc bệnh đau mắt đỏ tại nhiều địa phương, tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm 2022. Đáng lo ngại hơn, bệnh đau mắt đỏ trong năm 2023 đang diễn biến kéo dài hơn so với các năm trước đây và có nhiều trường hợp gặp phải biến chứng nặng và thời gian hồi phục kéo dài.
Theo Cục Y tế dự phòng thuộc Bộ Y tế, tình hình đau mắt đỏ đang có xu hướng gia tăng ở một số tỉnh và thành phố, bao gồm Hà Nội, Đà Nẵng và Thành phố Hồ Chí Minh.
Chỉ trong khoảng hai tuần gần đây, Bệnh viện Mắt Trung ương đã ghi nhận không dưới 1.700 trường hợp mắc bệnh đau mắt đỏ, chiếm trên 50% tổng số bệnh nhân đến khám. Có nhiều trường hợp bị đau mắt đỏ và phải đối mặt với tình trạng mờ mắt kéo dài thậm chí lên đến một tháng.
Tính từ đầu năm 2023 đến nay, tỉnh Bình Dương đã ghi nhận khoảng 2.300 ca bệnh đau mắt đỏ (bệnh viêm kết mạc), tăng 58% so với cùng kỳ, và riêng trong tháng 8, đã ghi nhận 405 ca.
Tại Thành phố Hồ Chí Minh, theo Sở Y tế, số lượt khám bệnh đau mắt đỏ đã lên tới hơn 72.000 lượt từ đầu năm và có sự gia tăng trong số các ca mắc bệnh gần đây, trong đó có khoảng 1/3 tổng số ca bệnh là trẻ em đang đi học.
Tại Hà Tĩnh, tính từ đầu tháng 9 đến nay, đã có khoảng 5.600 ca bệnh đau mắt đỏ được ghi nhận tại 21/21 xã và thị trấn trên địa bàn huyện. Trong số này, có 3.000 ca là học sinh và giáo viên ở các trường tiểu học, trung học cơ sở và mầm non.
Nếu Bạn hay người thân là người đang bị đau mắt đỏ, hãy cung cấp thông tin và học cách điều trị bệnh đau mắt đỏ giúp ngăn ngừa lây lan của bệnh, bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Nguyên nhân gây bệnh đau mắt đỏ
Cách nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh đau mắt đỏ có thể kể đến:
- Nhiễm trùng: Nhiễm trùng mắt bởi vi khuẩn, virus hoặc vi khuẩn có thể gây ra viêm kết mạc, một trong các triệu chứng chính của đau mắt đỏ, bao gồm Staphylococcus aureus, Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumonia and Pseudomonas aeruginosa.
- Dị ứng: Dị ứng mắt do tiếp xúc với các chất dị ứng như phấn hoa, bụi, hoặc một loạt các hạt bụi và chất kích thích khác có thể khiến mắt đỏ, ngứa và chảy nước.
- Tác động của môi trường: Môi trường ô nhiễm, khói, ánh nắng mặt trời mạnh, hoặc tiếp xúc với hóa chất có thể gây kích ứng và gây ra triệu chứng đau mắt đỏ.
Ngoài ra, tiếp xúc với người đang bị đau mắt đỏ là một trong những nguyên nhân lớn mà Bạn cần phải đặc biệt chú ý đến.
Triệu chứng của bệnh đau mắt đỏ
- Mắt đỏ: Đây là biểu hiện tiêu biểu của bệnh đau mắt đỏ. Điều quan trọng là nếu được điều trị kịp thời, bệnh ít gây ra biến chứng nghiêm trọng, không gây tổn thương mắt hoặc ảnh hưởng đến thị lực.
- Cảm giác ngứa và cộm ở mắt: Người bệnh thường cảm thấy ngứa, nóng rát hoặc khó chịu ở mắt, như có vật nào đó kẹt bên trong mắt. Triệu chứng này thường bắt đầu ở một mắt và sau vài ngày có thể lan sang mắt còn lại.
- Chảy nước mắt: Người bệnh thường chảy nhiều nước mắt hơn nếu mắc đau mắt đỏ do virus hoặc dị ứng.
- Đóng màng và ghèn sau khi ngủ dậy: Khi ngủ, mắt tiết ra dịch và nếu dịch này tích tụ, hai mí mắt có thể dính lại khi thức dậy.
- Tiết dịch ở mắt: Nước mắt chảy nhiều thường thấy ở người mắc đau mắt đỏ do virus hoặc dị ứng. Trong trường hợp đau mắt đỏ do vi khuẩn, dịch tiết thường có màu vàng xanh.
Bệnh đau mắt đỏ lây lan như thế nào?
Bệnh đau mắt đỏ là một dịch bệnh nguy hiểm có thể lây lan nhanh một cách chóng mặt. Đau mắt đỏ có thể lây an thông qua nhiều cách như:
- Tiếp xúc gần gũi: Khi bạn tiếp xúc gần với người mắc bệnh đau mắt đỏ, như bắt tay hoặc chạm vào họ, virus và vi khuẩn có thể chuyển từ tay người bệnh sang tay bạn và sau đó tiếp xúc với mắt.
- Tiếp xúc với bề mặt nhiễm khuẩn: Nếu bạn chạm vào các bề mặt bị nhiễm khuẩn hoặc virus, sau đó chạm vào mắt, có nguy cơ lây nhiễm.
- Sử dụng đồ trang điểm mắt chung: Sử dụng đồ trang điểm mắt cùng với người khác hoặc sử dụng đồ trang điểm mắt cũ có thể dẫn đến nhiễm vi khuẩn hoặc virus.
- Quan hệ tình dục: Đau mắt đỏ cũng có thể lây truyền qua đường tình dục (STIs) khi bạn tiếp xúc với tinh dịch hoặc dịch âm đạo bị nhiễm trùng và sau đó chạm vào mắt.
Việc duy trì vệ sinh cá nhân và hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh đau mắt đỏ có thể giúp giảm nguy cơ lây nhiễm.
Cách chăm sóc đau mắt đỏ tại nhà
Chăm sóc đau mắt đỏ tại nhà có thể giúp giảm triệu chứng và tăng tốc quá trình hồi phục. Dưới đây là một số cách bạn có thể thực hiện:
- Rửa mắt: Sử dụng nước sạch ấm để nhẹ nhàng rửa mắt hàng ngày, đặc biệt sau khi thức dậy và trước khi đi ngủ. Điều này giúp loại bỏ bụi bẩn và dịch tiết mắt.
- Nước muối 0,9%: Nếu mắt đỏ do viêm nhiễm, bạn có thể sử dụng nước muối 0,9% để rửa mắt. Hòa một phần nước muối 0,9% với bốn phần nước sạch ấm, sau đó sử dụng bông gòn sạch để lau nhẹ mắt từ góc trong ra ngoài.
- Áp lạnh: Đặt một bao lạnh lên mắt để giúp giảm sưng và giảm đau. Nhớ đặt một lớp vải mỏng giữa bao lạnh và da mắt để tránh làm tổn thương da.
- Tránh chạm mắt: Hạn chế chạm vào mắt bằng tay, đặc biệt khi tay chưa được rửa sạch.
- Không dùng kính áp tròng hoặc đồ trang điểm: Tránh sử dụng kính áp tròng hoặc đồ trang điểm mắt trong thời gian bạn mắc bệnh.
- Giữ cho môi trường sạch sẽ: Bảo đảm rằng không gian xung quanh bạn sạch sẽ, đặc biệt là nếu bạn chia sẻ không gian với người khác.
- Uống nhiều nước: Duy trì cơ thể được hydrat hóa bằng cách uống đủ nước, điều này cũng giúp cải thiện sự thoải mái của mắt.
- Nghỉ ngơi mắt: Tránh sử dụng máy tính hoặc thiết bị điện tử trong thời gian dài và nghỉ ngơi mắt thường xuyên bằng cách nhìn xa ra cửa sổ hoặc nghỉ mắt 5-10 phút mỗi giờ.
- Thay đổi gian đèn: Đảm bảo có đủ ánh sáng mà không quá sáng khi bạn đọc hoặc làm việc gần mắt.
- Theo dõi triệu chứng: Nếu triệu chứng không giảm đi sau vài ngày hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, bạn nên thăm bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Lưu ý rằng nếu triệu chứng trở nên nghiêm trọng hoặc kéo dài, bạn nên thăm bác sĩ để kiểm tra và điều trị bệnh mắt một cách chuyên nghiệp.
Khi nào cần đến sự chăm sóc y tế
Viêm kết mạc thường là một bệnh lý nhẹ, hiếm khi gây ra biến chứng. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời hoặc bị lơ là trong quá trình điều trị, bệnh có thể ảnh hưởng đến giác mạc, dẫn đến giảm thị lực.
Ngoài ra, đau mắt đỏ cũng có thể gây ra những biến chứng khác nếu nó kéo dài hoặc không được điều trị đúng cách. Đặc biệt đối với trẻ em và người lớn, bệnh có thể gây viêm và loét giác mạc, và trong trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến tình trạng mù lòa.
Cần đến sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu bạn gặp các tình huống sau liên quan đến đau mắt đỏ:
Triệu chứng nghiêm trọng: Nếu bạn trải qua đau mắt dữ dội, sưng mắt nặng, suy giảm thị lực đáng kể, hay mắt đỏ kéo dài mà không có sự cải thiện, bạn nên đến bác sĩ mắt ngay lập tức. Đây có thể là dấu hiệu của một tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng hoặc vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe của mắt.
Ánh sáng quá nhạy cảm: Nếu bạn không thể chịu được ánh sáng và có triệu chứng như xoay mắt ra xa để tránh ánh sáng, điều này có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng trong mắt. Hãy thăm bác sĩ mắt để được kiểm tra và điều trị.
Triệu chứng lan rộng hoặc tổn thương ngoài mắt: Nếu triệu chứng đau mắt đỏ bắt đầu lan rộng ra vùng xung quanh mắt, bao gồm da, hoặc có tổn thương ngoài mắt như sưng nóng, vùng mắt bị đỏ và tổn thương da quanh mắt, bạn nên thăm bác sĩ để kiểm tra và điều trị.
Triệu chứng kéo dài: Nếu mắt đỏ và các triệu chứng liên quan kéo dài hơn 3-4 ngày mà không có sự cải thiện, hãy thăm bác sĩ để kiểm tra tình trạng của bạn.
Bị tổn thương hoặc có vật nào đó đâm vào mắt: Nếu bạn gặp tai nạn và mắt bị tổn thương hoặc có vật nào đó đâm vào mắt, bạn nên đến bệnh viện hoặc phòng khám y tế ngay lập tức để kiểm tra và xử lý vết thương.
Tiếp xúc với người mắc bệnh đau mắt đỏ trước đó: Nếu bạn tiếp xúc với người mắc đau mắt đỏ và sau đó xuất hiện triệu chứng mắt đỏ, hãy thăm bác sĩ để xác định nguyên nhân và loại trừ khả năng lây truyền bệnh.
Thực phẩm nên ăn và kiêng khi bị đau mắt đỏ
Thực phẩm kiêng kỵ
Theo các bác sĩ mắt tại khoa mắt và chuyên gia dinh dưỡng, khi gặp tình trạng đau mắt đỏ, để giảm các triệu chứng nhanh chóng, có những quy tắc về chế độ ăn sau đây cần tuân thủ:
- Tránh thực phẩm có tính nóng: Khi mắt đỏ, vùng xung quanh mắt thường trở nên sưng và nóng. Vì vậy, cần hạn chế thực phẩm có tính nóng như hành, tỏi, rau hẹ, và ớt để giảm cảm giác nóng rát.
- Hạn chế thực phẩm có mùi tanh: Sử dụng các thực phẩm có vị tanh như cá chép, tôm, mực, và ốc có thể làm tình trạng nhiễm trùng mắt trở nên nghiêm trọng hơn và kéo dài thời gian phục hồi.
- Tránh ăn rau muống: Đối với những người mắc đau mắt đỏ, nên hạn chế tiêu thụ rau muống để giảm tình trạng chảy ghèn quanh mắt, giúp dễ dàng vệ sinh mắt và ngăn chặn việc kéo dài tình trạng bệnh.
- Tránh ăn thức ăn chứa nhiều mỡ động vật: Việc tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều mỡ động vật khi đang bị đau mắt đỏ có thể làm cho quá trình phục hồi trở nên chậm hơn bình thường do tăng mức mỡ trong máu.
Lưu ý rằng tuân thủ các quy tắc chế độ ăn có thể giúp giảm triệu chứng và tăng tốc quá trình phục hồi, nhưng không thay thế cho việc tham khảo ý kiến bác sĩ và điều trị chuyên nghiệp khi cần thiết.
Thực phẩm nên ăn
Người mắc đau mắt đỏ cần tuân thủ một chế độ ăn uống cân đối để tăng cường hệ miễn dịch cho mắt, hỗ trợ quá trình phục hồi, và ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra do bệnh. Dưới đây là một số thực phẩm giàu vitamin mà bạn nên bao gồm trong chế độ ăn uống của mình:
- Vitamin A: Cá, gan động vật, bí ngô, khoai lang, rau xanh sậm màu, ớt chuông xanh, cà chua, sản phẩm từ sữa, và nhiều thực phẩm khác.
- Vitamin B: Trứng, thịt gà, cá hồi, gan động vật, bông cải xanh, nấm, đậu, hạt, và nhiều thực phẩm chứa các dạng khác nhau của vitamin B.
- Vitamin C: Dâu tây, ổi, cam, xoài, kiwi, đu đủ, ớt chuông, cải xanh, và nhiều loại trái cây khác chứa vitamin C.
- Vitamin K: Trứng, dưa chuột, cà rốt, măng, cần tây, bông cải xanh, rau xà lách, và nhiều loại rau xanh khác.
Bằng cách bổ sung các loại thực phẩm này vào chế độ ăn uống, bạn có thể giúp cung cấp cho cơ thể các dưỡng chất cần thiết để hỗ trợ sức khỏe của mắt và tăng cường khả năng phục hồi. Tuy nhiên, luôn tư vấn với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi thay đổi chế độ ăn uống của bạn để đảm bảo phù hợp với tình trạng sức khỏe cá nhân của bạn
Cách phòng tránh bệnh đau mắt đỏ
Để phòng tránh bệnh đau mắt đỏ, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Giữ vệ sinh tay: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước ấm trong ít nhất 20 giây, đặc biệt trước khi tiếp xúc với mắt hoặc mặt. Sử dụng nước sát khuẩn nếu cần.
- Tránh tiếp xúc gần với người mắc bệnh: Hạn chế tiếp xúc gần với những người mắc bệnh đau mắt đỏ, đặc biệt là trong trường hợp họ có triệu chứng như đỏ mắt, nước mắt chảy, hoặc hắt hơi.
- Không chạm vào mắt bằng tay không sạch: Tránh chạm vào mắt bằng tay khi tay chưa được rửa sạch hoặc tiếp xúc với bề mặt có thể bị nhiễm khuẩn.
- Sử dụng khẩu trang (nếu cần): Nếu bạn phải tiếp xúc với người mắc bệnh hoặc ở trong môi trường có nguy cơ nhiễm khuẩn cao, hãy sử dụng khẩu trang để bảo vệ mắt và miệng.
- Không chia sẻ đồ trang điểm mắt: Tránh chia sẻ đồ trang điểm mắt với người khác để ngăn ngừa lây truyền vi khuẩn hoặc virus.
- Hạn chế sử dụng kính áp tròng: Nếu bạn đang sử dụng kính áp tròng, hãy tuân thủ các hướng dẫn về vệ sinh và thay đổi chúng đúng cách.
- Tránh tiếp xúc với các chất gây kích thích: Hạn chế tiếp xúc với các chất gây kích thích mắt, như khói, bụi, và hóa chất.
- Chăm sóc sức khỏe tổng thể: Duy trì sức khỏe tổng thể bằng cách ăn uống cân đối, tập thể dục đều đặn, và duy trì một lối sống lành mạnh. Điều này giúp củng cố hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc bệnh.
- Thực hiện tiêm phòng (nếu có): Nếu có tiêm phòng hoặc vắc xin để ngăn ngừa bệnh đau mắt đỏ, hãy thực hiện chúng theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc cơ quan y tế.
Đau mắt đỏ mặc dù không phải là một bệnh lý nghiêm trọng, nhưng có tiềm năng lây lan nhanh chóng trong cộng đồng. Do đó, người bị đau mắt đỏ cần tuân thủ các biện pháp như nghỉ ngơi, chăm sóc mắt đúng cách, tuân thủ điều trị và cách ly nếu cần, theo đơn của bác sĩ mắt, và hạn chế việc ra ngoài để tránh lây nhiễm cho người khác. Nếu phải ra ngoài, việc đeo kính râm có thể giúp bảo vệ mắt khỏi ánh nắng mặt trời và đèn sáng chói.
