Đau nhức xương khớp là một triệu chứng của bệnh lý liên quan đến xương khớp, thường xảy đến với những người cao tuổi và những người lao động nặng. Triệu chứng là các cơn đau, sưng, cứng khớp và nhiệt độ tăng ở bất kì khớp nào trên cơ thể.
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong tiến triển của tình trạng đau nhức xương khớp. Do đó, những người mắc bệnh cần chú ý đến thực phẩm mà họ tiêu thụ, tránh những loại thực phẩm có thể làm tăng tình trạng viêm khớp và gây tổn thương cho khớp, nhằm ngăn chặn sự tồi tệ của tình trạng bệnh.
Người bị đau nhức xương khớp nên ăn gì?
Trái dứa
Dứa được biết biết đến là một loại quả cũng chứa nhiều vitamin C và là một nguồn bromelain đáng kể, được biết đến như một “ngôi sao chống viêm”. Theo nghiên cứu, bromelain có khả năng hỗ trợ giảm đau và viêm nhiễm, với hiệu quả tương đương ibuprofen trong điều trị đau nhức xương khớp.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng bromelain có tác dụng giảm viêm liên quan đến các vấn đề viêm khớp dạng thấp. Nếu bạn không ưa thích dứa, có thể thay thế bằng việc bổ sung đu đủ vào bữa ăn nhẹ để tận hưởng lợi ích sức khỏe từ chất này.
Nho
Nho không chỉ là một thực phẩm phổ biến mà còn được xem xét như một “giả dược” với liều lượng 250 gam mỗi ngày. Sau 3 tuần sử dụng, nghiên cứu đã báo cáo rằng bột nho có khả năng giảm sự lây lan của tế bào viêm trong máu một cách hiệu quả.
Trong một nghiên cứu khác, hợp chất proanthocyanidin trong nho được xác định là có tác dụng tích cực đối với sức khỏe của xương khớp. Tuy nhiên, để tăng tính khách quan của thí nghiệm, nghiên cứu đã thực hiện cùng với chất xúc tác, điều này có thể làm tăng khả năng quan sát và hiểu rõ hơn về sự thay đổi trong cơ thể một cách khoa học.
Cá hồi
Cá hồi, một nguồn dầu cá omega-3 đáng chú ý, đã được nghiên cứu và chứng minh có khả năng giảm triệu chứng của bệnh viêm khớp. Axit béo omega-3 được biết đến với khả năng chống viêm, có thể đóng vai trò tích cực trong giảm đau do viêm xương khớp.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng omega-3, có trong dầu cá hồi, có khả năng giảm viêm bằng cách ngăn chặn hoạt động của các enzym COX & LOX. Tuy nhiên, vì cơ thể con người không tự sản xuất omega-3, việc bổ sung chúng thông qua chế độ ăn uống là quan trọng.
Đối với những người đang phải đối mặt với vấn đề viêm nhiễm, việc ăn uống đều đặn ít nhất 2 khẩu phần cá mỗi tuần và tối đa 5 khẩu phần mỗi tuần là khuyến khích. Các loại cá giàu omega-3 bao gồm cá thu, cá trích, cá mòi, và đặc biệt là cá hồi. Điều này sẽ giúp họ tận hưởng lợi ích toàn diện của omega-3 để hỗ trợ sức khỏe xương khớp và giảm nguy cơ viêm nhiễm.
Nghệ
Nghệ, không chỉ là một loại gia vị màu vàng làm giàu hương vị cho món cà ri, mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe đáng kể. Curcumin, một hợp chất quan trọng có trong nghệ, đã được khoa học chứng minh giúp ngăn chặn sự phát triển của ung thư, giảm huyết áp, và có tác động tích cực trong việc kiểm soát chứng viêm.
Nghiên cứu từ Đại học Arizona đã chỉ ra rằng curcumin có khả năng bảo vệ khớp khỏi suy thoái và viêm nhiễm do viêm khớp dạng thấp. So sánh giữa curcumin và ibuprofen trong mức độ giảm đau cũng cho thấy sự tương đương giữa hai chất này.
Một nghiên cứu năm 2009, xuất bản trên tạp chí Alternative Medicine Review, tiếp tục làm rõ rằng nghệ có thể làm chậm sự tiến triển của bệnh viêm xương khớp. Để hưởng lợi ích tối đa từ curcumin, chuyên gia khuyến cáo thêm nghệ vào chế độ ăn hàng tuần từ 2 đến 3 lần.
Tuy nhiên, lưu ý rằng nghệ có thể ảnh hưởng đến đặc tính làm loãng máu, do đó, trước khi tích hợp nghệ vào chế độ ăn uống hoặc bổ sung, bạn nên thảo luận với bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Gừng
Gừng không chỉ là một loại gia vị thơm ngon mà còn chứa gingerol, một hoạt chất đã được nghiên cứu và chứng minh hiệu quả trong giảm đau và giảm viêm khớp.
Theo nghiên cứu của Đại học Miami, liều lượng đậm đặc của gingerol có thể giảm đến 40% cơn đau đầu gối do viêm xương khớp. Để tận dụng những lợi ích này, bạn có thể thử thêm 1 hoặc 2 thìa gừng sống vào chế độ ăn hàng ngày hoặc ngâm miếng gừng trong nước sôi để tạo nên một tách trà có lợi.
Gingerol, được công nhận trong lĩnh vực y học, được một số nhà nghiên cứu coi là mang lại những lợi ích tương đương với các loại thuốc chống viêm không steroid.
Thực phẩm giàu chất xơ
Thực phẩm giàu chất xơ không chỉ bao gồm các loại rau lá xanh như cải xoăn, rau bina hay bông cải xanh, mà còn chứa axit béo cần thiết với khả năng chống viêm hiệu quả. Đặc biệt, những thực phẩm này đồng thời giàu chất xơ và chất chống oxy hóa, tăng cường khả năng hỗ trợ giảm viêm, đặc biệt là trong trường hợp viêm xương khớp và đau nhức xương khớp.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung thực phẩm giàu chất xơ có thể đóng góp đáng kể vào việc giảm đau nhức xương khớp. Do đó, nên tích hợp một phần quan trọng của chế độ ăn uống từ những nguồn thực phẩm như ngũ cốc nguyên hạt (như gạo, lúa mì, yến mạch), các loại đậu (đậu đỏ, đậu lăng, đậu gà) và trái cây cũng như rau xanh (như táo, cam, quả mọng, bắp cải, cà tím, măng tây).
Người bị đau nhức xương khớp nên kiêng ăn gì?
Chuyên gia Nguyễn Thị Kim Loan, chuyên ngành Nội Cơ Xương Khớp tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, khuyến cáo những người mắc bệnh đau nhức xương khớp nên hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm sau đây, vì chúng có thể làm tăng tình trạng bệnh:
- Thịt gà: Thành phần chính của thịt gà, đặc biệt là da gà, chứa nhiều chất kẽm có khả năng gây tổn thương cấu trúc sụn, làm yếu các khớp và có thể làm trầm trọng cơn đau xương khớp.
- Thịt đỏ và nội tạng động vật: Thịt đỏ như thịt bò cũng có ảnh hưởng đến tình trạng đau xương khớp. Nội tạng động vật chứa nhiều photpho, có thể gây ra cảm giác đau mạnh từ bên trong khớp. Việc hạn chế tiêu thụ loại thực phẩm này có thể giảm đau xương khớp.
- Đồ ăn nhiều đường: Các thực phẩm giàu đường như bánh kem, bánh quy, bánh bông lan có thể thay đổi phản ứng miễn dịch, làm tăng viêm sưng xương khớp và làm suy yếu khớp xương.
- Thực phẩm giàu ngũ cốc tinh chế: Các sản phẩm giàu tinh bột như lúa mì tinh chế, bánh mì trắng có thể kích thích phản ứng viêm của cơ thể, góp phần vào cơn đau khớp.
Hạn chế tiêu thụ những thực phẩm này có thể giúp giảm đau và cải thiện tình trạng xương khớp.
Cách giảm đau nhức xương khớp hiệu quả
Cách chăm sóc đau nhức xương khớp hiệu quả đầu tiên là tập trung vào việc duy trì cân nặng lý tưởng, vì càng nặng, áp lực lên các khu vực như lưng, hông, đầu gối và bàn chân càng gia tăng. Giảm cân là một biện pháp quan trọng để ngăn chặn sự phát triển của bệnh xương khớp.
Vận động và tập thể dục ở mức độ vừa phải không chỉ giúp tăng sự dẻo dai của cơ bắp mà còn cải thiện lưu thông máu và cung cấp dinh dưỡng cho sụn. Cơ bắp khỏe mạnh giảm căng thẳng cho các khớp trong quá trình vận động.
Giữ cho cơ thể ở tư thế thẳng sẽ giảm tiếp xúc giữa hai bề mặt sụn, làm giảm áp lực và bảo vệ khớp khỏi căng thẳng không cần thiết.
Để tái tạo sụn khớp và tăng độ dẻo dai, việc cung cấp đầy đủ dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể là quan trọng. Hơn nữa, quản lý công việc một cách hợp lý, kết hợp làm việc và thời gian nghỉ ngơi là quan trọng để cơ thể có thể nghỉ ngơi và tái tạo năng lượng.
Thay đổi lối sống thường xuyên là yếu tố quan trọng để ngăn chặn bệnh đau nhức xương khớp. Tránh tư thế nằm, ngồi hoặc đứng lâu cũng như thực hiện các động tác tăng cường tuần hoàn máu để ngăn chặn sự đình trệ và cảm giác cứng khớp.
